Dna ve Rna Nedir, Özellikleri,Testi,Yapısı

DNA’nın protein üretimindeki işlevini yerine getirebilmesi için bir “ara molekül”e ihtiyaç vardır. Bu işlevi yüklenen “Ribonükleik asit” adı verilen nükleik asit de, DNA gibi çok sayıda nükleotidin uzun bir sarmal oluşturmak üzere düzenlenmesiyle meydana gelmiştir. Sarmalın gövdesini riboz adlı bir pentoz ile bir fosfat oluştururken, basamakları yine dört baz meydana getirir. Bazlarda, DNA’dan farklı olarak timin yerine urasil geçmiştir.DNA molekülleri büyük oranda hücre çekirdeğinde bulunurken, RNA’lar hücre içine yayılmış durumdadırlar. DNA genellikle çift şeritli sarmal yapıda iken, RNA tek şerittlidir. Ancak, tek şeritli DNA ve çift şeritli RNA moleküllerine de rastlanılmaktadır.

Hücreler, çeşitli RNA türleri bulundururlar. Organizmaların pek çoğunun hücrelerindeki ribozomlarda yer alan ribozom RNA (RNA-R) aminoasitleri peptit bağlarıyla bağlayıcı görev yapar.Haberci ribonükleik asit olarak adlandırılan RNA-M, DNA’dan özel bir polipeptit yapısına çevrilmiş kimyasal enformasyonu taşır. Hücrenin yaptığı her polipeptit kendisine karşılık olan haberci RNA molekülün türüne gereksinim gösterir. RNA-M nükleotidlerin tek sarmalından ve bir DNA boyundaki kalıptan oluşmuştur. Üzerindeki nükleotid dizisi, DNA sarmallarından bir tanesiyle eşleşir. Polipeptit molekülü, DNA’dan ayrılarak RNA-M halinde ribozomlara yapışır, Buralarda da gelen mesaja uygun proteinler üretilir.

Aktarıcı ribonükleik asit (RNA-T) ile gösterilir. Görece küçük bir molekül olup, mol kütlesi 25.000kadardır. RNA-M tarafından belirlenen özgül bir dizide, bir polipeptit molekülüne bağlanacak amino asitleri yerleştirme işlevini yapar; uygun amino asitleri ribozomlara taşır. Yani haberci RNA moleküllerinin taşıdığı mesajın çevirisiyle ilgilidir. 20 temel amino asitin her biri için farklı RNA-T vardır. Özgül etkinleştirici bir enzimin etkisiyle amino asit, RNA-T’nin bir ucuna bağlanır. Bu yolla adenosin trifosfat ile amino asit bağlanırlar ve oluşan bileşik de RNA-T’ye bağlanır. Çeviri işleminin sonucu protein üretimidir.
Osman Gürel; Yaşamın Kökeni; Pan yay